Er zijn grote regionale verschillen in de beschikbaarheid van sociaal advocaten en andere vormen van gesubsidieerde juridische hulp in Nederland. Met name het aantal sociaal advocaten gespecialiseerd in sociaal zekerheidsrecht – die burgers kunnen bijstaan tegenover overheidsinstanties – daalt overal sterk: tussen 2019 en 2023 met meer dan helft. Maar op sommige plekken is die afname nog veel groter dan elders, blijkt uit een onderzoek van Platform Investico en De Groene Amsterdammer.
In de Achterhoek en Drenthe zijn de sociaal zekerheidsadvocaten het dunst gezaaid, blijkt uit onze analyse, daar nam het aantal sociaal advocaten de afgelopen vijf jaar met driekwart af. Voor wie een conflict heeft over bijvoorbeeld een uitkering of toeslag zijn in Drenthe nog maar zeven sociaal zekerheidsadvocaten over, in de Achterhoek zelfs maar vier.
In de Achterhoek is er voor iedere 25 duizend inwoners die aanspraak kunnen maken op een sociaal zekerheidsadvocaat, er slechts één beschikbaar. Ook in de zuidelijke helft van Friesland en in de regio rondom Zwolle, inclusief het noordelijke deel van Flevoland, kan je lang op zoek zijn naar rechtsbijstand. Daar bedient elke sociaal zekerheidsadvocaat minstens 15 duizend potentiële cliënten. Ter vergelijking: in Amsterdam zijn dat er minder dan 4 duizend burgers. De sociale advocatuur is er niet alleen voor de allerarmsten: landelijk komt ruim een derde van alle inwoners er op basis van hun inkomen voor in aanmerking.